Sân bóng rổ là địa điểm dành cho bộ môn thể thao bóng rổ phổ biến và được nhiều người yêu thích. Đặc biệt ở nhiều trường học, bóng rổ trở thành môn học bắt buộc nhằm rèn luyện sức khỏe và tạo nên sân chơi thể thao lành mạnh.
Chính vì vậy mà nhu cầu thi công sân bóng rổ được nhiều người quan tâm. Cùng GO Sport Services Vietnam tìm hiểu về quy trình thi công sân bóng rổ tiêu chuẩn qua bài viết sau đây.
Xây dựng một sân bóng rổ
Bóng rổ là môn thể thao có thể thi đấu trong nhà và ngoài trời. Đối với những người chơi bóng rổ luyện tập tại nhà, người chơi cần có một mặt bằng có độ rộng tương đối và một rổ bóng được gắn vào tường hoặc có trụ bóng rổ là đủ có thể luyện tập chơi tại nhà.
Trong bài viết này, GO Sport Services Vietnam sẽ giúp bạn tìm hiểu về quy trình cải tạo & thi công sân bóng rổ chuyên nghiệp, đạt tiêu chuẩn bề mặt sân tập FIBA.
Kích thước sân bóng rổ
Sân bóng rổ có nhiều kích thước khác nhau tùy thuộc vào cấp độ và loại bóng rổ được chơi. Sân NBA chuyên nghiệp có kích thước là 28,65m x 15,24m.
Sân bao gồm một số thành phần cơ bản: rổ, vòng cung ba điểm, vạch ném phạt (phạm lỗi) và vạch giữa sân.
Sân trong nhà thường được làm bằng gỗ đánh bóng, trong khi sân ngoài trời thường được làm bằng đá lát, bê tông hoặc nhựa đường.
Xây dựng một sân bóng rổ
Bóng rổ là môn thể thao có thể thi đấu trong nhà và ngoài trời. Đối với những người chơi bóng rổ luyện tập tại nhà, người chơi cần có một mặt bằng có độ rộng tương đối và một rổ bóng được gắn vào tường hoặc có trụ bóng rổ là đủ có thể luyện tập chơi tại nhà.
Trong bài viết này, GO Sport Services Vietnam sẽ giúp bạn tìm hiểu về quy trình cải tạo & thi công sân bóng rổ chuyên nghiệp, đạt tiêu chuẩn bề mặt sân tập FIBA.
Kích thước sân bóng rổ
Sân bóng rổ có nhiều kích thước khác nhau tùy thuộc vào cấp độ và loại bóng rổ được chơi. Sân NBA chuyên nghiệp có kích thước là 28,65m x 15,24m. Sân bao gồm một số thành phần cơ bản: rổ, vòng cung ba điểm, vạch ném phạt (phạm lỗi) và vạch giữa sân. Sân trong nhà thường được làm bằng gỗ đánh bóng, trong khi sân ngoài trời thường được làm bằng đá lát, bê tông hoặc nhựa đường.
Đường biên – Đường biên dọc & Đường biên cuối sân
Các đường chạy dọc theo sân bóng rổ và đánh dấu ranh giới được gọi là “đường biên dọc”, các đường được đánh dấu phía sau mỗi bảng rổ được gọi là “đường biên cuối sân”.
Hầu hết các sân bóng rổ dành cho người lớn, đều có đường biên dọc dài 28,65m và đường biên cuối sân dài 15,24m.
Vòng tròn trung tâm
Vòng tròn trung tâm còn gọi là “vòng nhảy”, được đánh dấu trực tiếp ở giữa sân và được sử dụng để “bắt đầu” khi bắt đầu mỗi trận đấu. Sân NBA sử dụng vòng tròn trung tâm có đường kính 3,66m.
Đường ném phạt
Đường ném phạt/vạch ném phạt là nơi thực hiện tất cả các quả ném phạt hoặc ném phạt lỗi. Trên sân NBA, khoảng cách giữa vạch ném phạt và điểm trên sàn ngay bên dưới bảng rổ là 4,57m. Chiều rộng của khu vực cấm địa là 4,88m với chiều dài là 5,8m từ đường biên cuối sân đến vạch ném phạt.
Đường 3 điểm
Đường 3 điểm là một vòng cung được đánh dấu gần mỗi rổ, xác định xem cú đánh thành công từ lối chơi mở sẽ ghi được 2 hay 3 điểm. Các cú đánh ngoài đường được tính 3 điểm, các cú đánh trong vòng cung được tính 2 điểm. Trên sân NBA, vạch 3 điểm cách rổ 7,01m và 2,74 inch, ngoại trừ ở các góc của vòng cung, nơi vạch 3 điểm cách rổ 6,7m. Khoảng cách từ cạnh của vạch 3 điểm đến đường biên dọc là 0,91m.
Ngoài ra còn có kích thước sân bóng rổ riêng dành cho khuôn viên nhà trường
- Đối với các cấp đại học, trung học là: 25.6m x 15.24m.
- Đối với cấp tiểu học là: 22.56m x 12.8m.
Bước 1: Khảo sát & chuẩn bị mặt bằng
- Đánh giá địa hình, đo đạc kích thước theo tiêu chuẩn sân bóng rổ (28,65m x 15,24m theo tiêu chuẩn FIBA, linh hoạt thay đổi kích thước khác phụ thuộc vào mong muốn của chủ đầu tư).
- Xác định hướng thoát nước, nền móng và các yếu tố môi trường xung quanh.
- Dọn dẹp, loại bỏ cỏ, đá, và các chướng ngại vật trên bề mặt.
- San phẳng mặt bằng bằng máy ủi, máy lu để tạo nền chắc chắn.
Nền hạ rất quan trọng trong thi công sân bóng rổ, thông thường nguyên nhân gây ra tình trạng xuống cấp nhanh chóng đều đến từ việc chuẩn bị nền hạ không đảm bảo. Sau đây là những nguyên nhân và hậu quả từ việc chuẩn bị nền hạ không đạt chuẩn:
- Bề mặt sân gồ gề, không bằng phẳng
- Thoát nước kém gây ứ đọng nước trên mặt sân
- Nền sân xuất hiện vế rạn nứt do thi công không đảm bảo
Bước 1: Khảo sát & chuẩn bị mặt bằng
- Đánh giá địa hình, đo đạc kích thước theo tiêu chuẩn sân bóng rổ (28,65m x 15,24m theo tiêu chuẩn FIBA, linh hoạt thay đổi kích thước khác phụ thuộc vào mong muốn của chủ đầu tư).
- Xác định hướng thoát nước, nền móng và các yếu tố môi trường xung quanh.
- Dọn dẹp, loại bỏ cỏ, đá, và các chướng ngại vật trên bề mặt.
- San phẳng mặt bằng bằng máy ủi, máy lu để tạo nền chắc chắn.
Nền hạ rất quan trọng trong thi công sân bóng rổ, thông thường nguyên nhân gây ra tình trạng xuống cấp nhanh chóng đều đến từ việc chuẩn bị nền hạ không đảm bảo. Sau đây là những nguyên nhân và hậu quả từ việc chuẩn bị nền hạ không đạt chuẩn:
- Bề mặt sân gồ gề, không bằng phẳng
- Thoát nước kém gây ứ đọng nước trên mặt sân
- Nền sân xuất hiện vế rạn nứt do thi công không đảm bảo
Bước 2: Thi công nền móng
- Đổ một lớp đá base (đá 0x4) dày khoảng 10-15cm, đầm chặt để tạo lớp nền vững chắc.
- Đổ bê tông cốt thép dày 10-12cm tùy vào thiết kế. Nên sử dụng bê tông mác 250 trở lên để đảm bảo độ bền.
- Bố trí khe giãn nở để tránh nứt vỡ do co ngót bê tông.
- Đối với sân nền nhựa Asphalt thi công lớp nhựa nóng 5cm.
Bước 2: Thi công nền móng
- Đổ một lớp đá base (đá 0x4) dày khoảng 10-15cm, đầm chặt để tạo lớp nền vững chắc.
- Đổ bê tông cốt thép dày 10-12cm tùy vào thiết kế. Nên sử dụng bê tông mác 250 trở lên để đảm bảo độ bền.
- Bố trí khe giãn nở để tránh nứt vỡ do co ngót bê tông.
- Đối với sân nền nhựa Asphalt thi công lớp nhựa nóng 5cm.
Bước 3: Láng nền và xử lý bề mặt
- Mài phẳng mặt bê tông bằng máy chuyên dụng, đảm bảo mặt sân có độ dốc nhẹ (khoảng 0,83% – 1%) để thoát nước hiệu quả.
- Phủ lớp sơn chống thấm hoặc lớp keo chuyên dụng để tăng độ bám dính với sơn phủ.
Bước 3: Láng nền và xử lý bề mặt
- Mài phẳng mặt bê tông bằng máy chuyên dụng, đảm bảo mặt sân có độ dốc nhẹ (khoảng 0,83% – 1%) để thoát nước hiệu quả.
- Phủ lớp sơn chống thấm hoặc lớp keo chuyên dụng để tăng độ bám dính với sơn phủ.
Bước 4: Thi công lớp phủ sơn
- Sơn lớp đệm cao su (nếu có) để tạo độ đàn hồi.
- Phủ Acrylic hoặc PU chuyên dụng với 2-3 lớp, đảm bảo lớp sơn đều và bám dính tốt. Sử dụng thêm thảm phụ thuộc vào lựa chọn thi công ban đầu.
- Vẽ kẻ vạch sân theo đúng tiêu chuẩn thi đấu.
Đối với mỗi lớp sơn, phủ có tiêu chuẩn quy định riêng, dưới đây là một số lưu ý:
– Lớp sơn phủ cần đảm bảo độ dày từ 1.5mm – 2mm để đảm bảo độ bền màu, chống mài mòn và tia UV. Nên sử dụng sơn chuyên dụng cho sân thể thao ngoài trời, có khả năng chống trơn trượt, chống phai màu, chịu được tác động của thời tiết.
– Độ dày lớp nhựa phổ biến từ 3mm – 5mm. Tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng và tải trọng của sân mà có thể điều chỉnh độ dày cho phù hợp. Khuyến cáo các loại nhựa chuyên dụng như Acrylic, Polyurethane,… có độ bền cao, chống mài mòn, chống trơn trượt, chịu được tác động của thời tiết.
– Nếu sử dụng lớp thảm độ dày phù hợp từ 10mm – 20mm, cung cấp độ êm ái, đàn hồi tốt cho người chơi. Lựa chọn các loại thảm chuyên dụng cho sân thể thao, có khả năng thoát nước tốt, chống trơn trượt, chống mài mòn, dễ dàng vệ sinh.
– Kích thước vạch kẻ: Theo tiêu chuẩn FIBA, tất cả các vạch kẻ trên sân đều có độ rộng là 5cm. Vạch kẻ sân thường sử dụng màu trắng để dễ dàng quan sát. Trong khi đó, vùng cấm địa có thể sử dụng màu khác để phân biệt, phổ biến là màu vàng nhạt hoặc cam.
Bước 4: Thi công lớp phủ sơn
- Sơn lớp đệm cao su (nếu có) để tạo độ đàn hồi.
- Phủ Acrylic hoặc PU chuyên dụng với 2-3 lớp, đảm bảo lớp sơn đều và bám dính tốt. Sử dụng thêm thảm phụ thuộc vào lựa chọn thi công ban đầu.
- Vẽ kẻ vạch sân theo đúng tiêu chuẩn thi đấu.
Đối với mỗi lớp sơn, phủ có tiêu chuẩn quy định riêng, dưới đây là một số lưu ý:
– Lớp sơn phủ cần đảm bảo độ dày từ 1.5mm – 2mm để đảm bảo độ bền màu, chống mài mòn và tia UV. Nên sử dụng sơn chuyên dụng cho sân thể thao ngoài trời, có khả năng chống trơn trượt, chống phai màu, chịu được tác động của thời tiết.
– Độ dày lớp nhựa phổ biến từ 3mm – 5mm. Tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng và tải trọng của sân mà có thể điều chỉnh độ dày cho phù hợp. Khuyến cáo các loại nhựa chuyên dụng như Acrylic, Polyurethane,… có độ bền cao, chống mài mòn, chống trơn trượt, chịu được tác động của thời tiết.
– Nếu sử dụng lớp thảm độ dày phù hợp từ 10mm – 20mm, cung cấp độ êm ái, đàn hồi tốt cho người chơi. Lựa chọn các loại thảm chuyên dụng cho sân thể thao, có khả năng thoát nước tốt, chống trơn trượt, chống mài mòn, dễ dàng vệ sinh.
– Kích thước vạch kẻ: Theo tiêu chuẩn FIBA, tất cả các vạch kẻ trên sân đều có độ rộng là 5cm. Vạch kẻ sân thường sử dụng màu trắng để dễ dàng quan sát. Trong khi đó, vùng cấm địa có thể sử dụng màu khác để phân biệt, phổ biến là màu vàng nhạt hoặc cam.
Bước 5: Lắp đặt trang thiết bị
- Gắn trụ bóng rổ cố định hoặc di động theo tiêu chuẩn.
- Kiểm tra lại hệ thống đèn chiếu sáng, hàng rào (nếu cần) và các thiết bị an toàn khác.
Lưu ý:
– Độ cao giỏ bóng yuân thủ tiêu chuẩn 3,05m tính từ mép trên của vòng rổ xuống mặt sân. Giỏ bóng và bảng rổ phải được lắp đặt vững chắc vào trụ đỡ, chịu được lực va đập mạnh, đảm bảo an toàn cho người chơi. Chọn bảng rổ đạt tiêu chuẩn về kích thước, chất liệu (thường là kính cường lực hoặc nhựa composite).
– Tiêu chuẩn hệ thống chiếu sáng: Đảm bảo độ rọi tối thiểu 300 lux trên toàn bộ bề mặt sân để phục vụ thi đấu ban đêm. Ánh sáng được bố trí, lắp đặt hợp lý, tránh gây chói mắt cho người chơi. Ưu tiên sử dụng đèn LED hoặc các loại đèn có hiệu suất chiếu sáng cao, tiết kiệm điện.
Bước 5: Lắp đặt trang thiết bị
- Gắn trụ bóng rổ cố định hoặc di động theo tiêu chuẩn.
- Kiểm tra lại hệ thống đèn chiếu sáng, hàng rào (nếu cần) và các thiết bị an toàn khác.
Lưu ý:
– Độ cao giỏ bóng yuân thủ tiêu chuẩn 3,05m tính từ mép trên của vòng rổ xuống mặt sân. Giỏ bóng và bảng rổ phải được lắp đặt vững chắc vào trụ đỡ, chịu được lực va đập mạnh, đảm bảo an toàn cho người chơi. Chọn bảng rổ đạt tiêu chuẩn về kích thước, chất liệu (thường là kính cường lực hoặc nhựa composite).
– Tiêu chuẩn hệ thống chiếu sáng: Đảm bảo độ rọi tối thiểu 300 lux trên toàn bộ bề mặt sân để phục vụ thi đấu ban đêm. Ánh sáng được bố trí, lắp đặt hợp lý, tránh gây chói mắt cho người chơi. Ưu tiên sử dụng đèn LED hoặc các loại đèn có hiệu suất chiếu sáng cao, tiết kiệm điện.
Bước 6: Kiểm tra & bàn giao
- Kiểm tra kỹ chất lượng sơn, độ bám dính, độ phẳng của mặt sân.
- Đảm bảo các thiết bị thi đấu được lắp đặt đúng vị trí và hoạt động tốt.
- Vệ sinh sân và bàn giao.
Bước 6: Kiểm tra & bàn giao
- Kiểm tra kỹ chất lượng sơn, độ bám dính, độ phẳng của mặt sân.
- Đảm bảo các thiết bị thi đấu được lắp đặt đúng vị trí và hoạt động tốt.
- Vệ sinh sân và bàn giao.
